Τι είναι η ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών;

Ολοκληρωμένη διαχείριση εχθρών και ασθενειών (IPM) είναι η σωστή χρήση του συνόλου των πρακτικών που διαθέτουμε για τον έλεγχο των προβλημάτων των καλλιεργειών.

Γιατί να εφαρμόσω Ολοκληρωμένη Αντιμετώπιση Εχθρών και Ασθενειών (IPM);

Για την βέλτιστη παραγωγή προϊόντος ως προς την ποιότητα και την ποσότητα με την μικρότερη δυνατή επίπτωση στο περιβάλλον, στον χρήστη και στον καταναλωτή.

Πως εφαρμόζω Ολοκληρωμένη Αντιμετώπιση Εχθρών και Ασθενειών (IPM);

Με την χρήση λύσεων φιλικότερων προς την καλλιέργεια και το περιβάλλον με έμφαση στην αειφορία.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της Ολοκληρωμένης Διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών (IPM);

• Κόστος μικρότερο σε σχέση με την χημική καταπολέμηση
• Λύση στο πρόβλημα ανθεκτικότητας
• Μείωση εργατικών
• Συγκομιδή χωρίς άγχος υπολειμμάτων
• Aύξηση παραγωγής
• Aύξηση αποδοτικότητας εργασίας
• Διατήρηση ανταγωνιστικότητας
• «Χρήση» της φύσης ως συμμάχου
  

Τα πιο σημαντικά εργαλεία IPM περιγράφονται παρακάτω

Υγειές έδαφος

Ένα υγιές έδαφος ή υπόστρωμα αποτελεί τη βάση για μια υγιή καλλιέργεια. Με τον όρο υγεία του εδάφους ή του υποστρώματος εννοούμε:

τη βιολογική: την ελάχιστη παρουσία επιβλαβών οργανισμών ή ασθενειών από το έδαφος. Επίσης, την παρουσία ωφέλιμων μικροοργανισμών, οργανισμών δηλαδή που εμπλουτίζουν τη μικροβιακή σύνθεση της ριζόσφαιρας. Η παρουσία των ωφέλιμων μικροοργανισμών προκαλεί συστημική αντίσταση και βοηθά τα φυτά να αναπτυχθούν καλύτερα.

τη χημική: την ισορροπημένη παρουσία και διαθεσιμότητα των στοιχείων του εδάφους ή του θρεπτικού διαλύματος.

τη φυσική: την πορώδη δομή του εδάφους ή υποστρώματος που επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ της ριζόσφαιρας και του αέρα.

Επιλογή ποικιλίας

Οι ποικιλίες μπορεί να διαφέρουν σημαντικά όσον αφορά την ευαισθησία τους σε παράσιτα και ασθένειες αλλά και την συμπεριφορά τους σε διαφορετικά περιβάλλοντα.

Τρόπος φύτευσης

Αυτή η τεχνική βοηθά στη δημιουργία παρόμοιων συνθηκών σε κάθε φυτό, οδηγώντας σε μια πιο ομοιόμορφη καλλιέργεια. Έτσι, αποφεύγουμε τη δημιουργία αδύναμων φυτών τα οποία είναι πιο ευάλωτα σε παράσιτα και ασθένειες.

Υγιεινή καλλιέργειας

Η υγιεινή της καλλιέργειας ξεκινά ουσιαστικά από την προηγούμενη καλλιέργεια: η αφαίρεση των υπολειμμάτων (αφαίρεση των μολυσμένων φυτών, ζιζανίων και άλλων πηγών μόλυνσης των καλλιεργειών) της προηγούμενης καλλιέργειας συμβάλλει στη μείωση ή στην καθυστέρηση της μόλυνσης της νέας καλλιέργειας. Ο καθαρισμός της δομής του θερμοκηπίου (κυρίως χώροι, προθαλάμοι, περιβάλλοντες χώροι) με όλα όσα υπάρχουν είναι επίσης σημαντικό.

Παρακολούθηση

Ο συχνός και συστηματικός έλεγχος είναι καθοριστικός για την επιτυχία ενός Ολοκληρωμένου Προγράμματος Αντιμετώπιση Εχθρών και Ασθενειών (IPM). Η έγκαιρη ανίχνευση παρασίτων και ασθενειών οδηγεί σε έγκαιρη δράση όταν τα επίπεδα των παρασίτων ή των ασθενειών είναι χαμηλά και οι δράσεις πιο αποτελεσματικές. Η παρατήρηση με κολλητικές παγίδες, παγίδες φερομόνης και μεγεθυντικό φακό είναι απαραίτητα εργαλεία για την ανίχνευση και την παρακολούθηση.

Οικονομικά όρια για την εφαρμογή IPM

Τα παράσιτα ή οι ασθένειες μπορούν να υπάρχουν σε μια καλλιέργεια χωρίς να προκαλούν οικονομική ζημια. Είναι προφανές ότι το επίπεδο ¨οικονομικού κατωφλίου¨ ποικίλλει ανάλογα με το συνδυασμό συγκομιδών και παρασίτων ή ασθενειών. Η γνώση αυτών των ορίων και η δυναμική των παρασίτων και των φυσικών εχθρών συμβάλλει στην αποφυγή περιττών (χημικών) παρεμβάσεων.

Ωφέλιμα έντομα

Προληπτικές εξαπολύσεις φυσικών ωφέλιμων εντόμων / ακάρεων. Οι φυσικοί εχθροί πρέπει να εισαχθούν νωρίς, πριν την ανάπτυξη του πληθυσμού των παρασίτων, για να είναι πιο αποτελεσματικοί. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η απελευθέρωση φυσικών εχθρών ακόμη και πριν από την εμφάνιση των επιβλαβών οργανισμών.

Μαζική παγίδευση

Είναι γεγονός ότι φυσικοί εχθροί δεν διατίθενται στο εμπόριο για όλα τα παράσιτα. Επίσης, σε μερικές περιπτώσεις οι φυσικοί εχθροί χρειάζονται βοήθεια. Οι τεχνικές μαζικής παγίδευσης συμβάλλουν στον έλεγχο των ιπτάμενων σταδίων των παρασίτων όπως στους αλευρώδεις κα τους θρίπες. Για ορισμένα άλλα παράσιτα οι παγίδες φερομόνης μπορούν να κάνουν την παγίδευση πιο αποτελεσματική.

Σωστή θρέψη για καλύτερη υγεία των φυτών

Τα δεδομένα ανάλυσης φυτικών ιστών αποκάλυψαν σαφείς σχέσεις μεταξύ της σύνθεσης θρεπτικών συστατικών σε φύλλα και ευαισθησίας σε παράσιτα ή ασθένειες. Η διαχείριση της θρεπτικής κατάστασης των φυτών γίνεται ένα σημαντικό εργαλείο στη διαχείριση της υγείας των φυτών. Για παράδειγμα, τα χαμηλότερα επίπεδα νιτρικών στο φυτικό ιστό επιβραδύνουν την ανάπτυξη ακάρεων, αλευρώδη και άλλων επιβλαβών οργανισμών χωρίς να υποβαθμίζουν την παραγωγή ή την ποιότητα.

Συνδυασμός διαχείρισης IPM και καλλιέργειας

Η γνώση του κύκλου καλλιέργειας και της διαχείρισης της καλλιέργειας είναι απαραίτητη για την καλύτερη εφαρμογή του προγράμματος IPM. Για παράδειγμα, η τεχνική αφαίρεσης φυλλώματος από τα φυτά ντομάτας παίζει σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται οι πληθυσμοί των παρασιτοειδών (Eretmocerus sp.) και των αρπακτικών (Macrolophus pigmaeus, Nesidiocoris tenuis).

Διαχείριση του κλίματος

Η σωστή διαχείριση της εποχής φύτευσης, της ισορροπίας νερού, ενέργειας και αφομοίωσης συμβάλλει σε μια υγιή καλλιέργεια λιγότερο ευάλωτη σε παράσιτα και ασθένειες.

Βιοπαρασιτοκτόνα

Υπάρχουν τρεις κατηγορίες βιοπαρασιτοκτόνων.

Τα μικροβιακά φυτοπροστατευτικά που βασίζονται σε βακτήρια, μύκητες, ωομύκητες ή ιούς και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον βιολογικό έλεγχο παρασίτων και ασθενειών π.χ: Trianum (Trichoderma harzianum) και Bacillus thuringiensis.

Τα βιοχημικά προϊόντα που βασίζονται σε φυτικά εκχυλίσματα ή μεταβολίτες (neem, φυτικά έλαια).

Οι φερομόνες φύλου είναι το πιο γνωστό παράδειγμα των ημιχημικών. Τα βιοπαρασιτοκτόνα παρέχουν ένα ευρύ φάσμα εργαλείων για μη χημικό έλεγχο παρασίτων και ασθενειών. Τα βιοπαρασιτοκτόνα είναι γενικά συμβατά με φυσικούς εχθρούς, αλλά υπάρχουν και εξαιρέσεις.

Χημικά ΦΠΠ

Όταν τα μη χημικά εργαλεία δεν είναι πλήρως ικανά να διατηρήσουν τα επίπεδα των παρασίτων ή των ασθενειών κάτω από το οικονομικό όριο, υπάρχουν συχνά δυνατότητες χρήσης χημικών παρασιτοκτόνων με ελάχιστη επίδραση στους φυσικούς εχθρούς ή στα μικροβιακά φυτοπροστατευτικά.